آيت الله قاضي طباطبايي سد مستحکمي در مقابل جريانات ضد انقلابي بود

خبرگزاري شبستان: شامگاه روز دهم آبان سال 1358 مصادف با عيد سعيد قربان سال 1399 هجري، مجاهدي ديگر از ذريه اميرالمؤمنين(ع) قدم به مسلخ عشق گذاشت و جان گرانمايه خود را که سالها در مجاهده و تلاش گذرانده بود، در پيشگاه حضرت حق در طبق اخلاص نهاد. مجاهد عظيم الشان «آيت الله قاضي طباطبايي» در چنين روزي بعد از اداي فريضه نماز مغرب و عشاء و در حال مراجعت از مسجد به منزل، مورد هجوم عوامل سرسپرده استکبار تحت نام گروه «فرقان» قرار گرفت و شربت شهادت را نوشيد.

مروري اجمالي بر سرگذشت شهيد قاضي طباطبايي
شهيد بزرگوار «آيت الله سيد محمود قاضي طباطبايي» اولين امام جمعه تبريز در سال 1333 هجري قمري در تبريز متولد شد. پدرش حاج ميرزا باقر و عمويش ميرزا اسدا... از علماي بنام تبريز بودند و ايشان تحصيلات مقدماتي علوم ديني را در مدرسه «طالبيه» نزد آن دو فرا گرفت. در سن 24 سالگي در بحبوحه مبارزات در تبريز به همراه پدرش به تهران تبعيد شد و پس از چند ماه توقف در تهران و ري به تبريز مراجعه نمود. دو سال بعد جهت تحصيل در حوزه علميه قم به شهر قم مشرف شد و از محضر آيات عظام مرحوم «آيت الله سيد محمد خوانساري»، مرحوم «آيت الله سيد محمد حجت کوهکمرهاي»، مرحوم «آيت الله صدر»، مرحوم «آيت الله بروجردي» و «آيت الله گلپايگاني» کسب فيض نمود. آن شهيد بزرگوار از محضر «امام خميني(ره)» نيز بهره برد و از شاگردان و علاقمندان ايشان بشمار مي رفت. در سال 1369 هجري قمري شهيد قاضي از قم به نجف عزيمت کرد و نزد علماي برجسته نجف يعني مرحوم «آيت الله حکيم عبدالحسين رشتي»، «ميرزا باقر زنجاني» و «بجنوردي» به کسب علوم ديني پرداخت. راهنمايي شهيد قاضي در مسائل سياسي و انقلابي زبانزد خاص و عام بود.

شخصيت و آثار علمي اولين شهيد محراب
آن شهيد بزرگوار بدليل تسلطي که به زبان عربي داشت مقالاتي به زبان عربي براي مجلات کشورهاي عربي نيز مي‌‌نگاشت. مقالات زيادي از ايشان در مجلات مصر چاپ شده‌است، مطالعات تبليغاتي ايشان به تصريح دوستان و آشنايان کم‌نظير و اطلاعات ادبي ايشان بسيار وسيع بود.

مقدمه و تصحيح تفسير (جوامع‌المجامع) علامه طبرسي، ذکر حديقه الصالحين در (الذريعه‌ الي تصانيف‌الشيعه) شيخ آقا‌بزرگ تهراني، پاورقي بر (فردوس‌الاعلي) نوشته کاشف‌الغطاء تعليقات بر (انوار‌نعمانيه)، اضافات و تعليقات بر کتاب (انيس‌الموحدين) نراقي، تقريرات دروس اساتيد نجف. تقريرات فقه و اصول مرحوم آيت‌الله حجت، مراسلات با مرحوم علامه کاشف‌الغطاء، کتاب (صدقات اميرالمومنين و صديقه‌طاهره)، تاريخ قضا در اسلام. حضرت امام‌حسين(ع)، تحقيق روز اربعين از جمله آثار قلمي است که از ايشان به يادگار مانده است.

دوران حيات سياسي
شهيد «آيت الله قاضي طباطبايي» همچنانکه در تلاش هاي علمي کوشا بودند، در مبارزات سياسي نيز شرکت فعالانه داشتند. آن شهيد بزرگوار داراي روحيه انقلابي و ارادهاي خللناپذير بودند و در پرونده قطوري که ساواک در مورد ايشان تهيه کرده، اين نکته مشهود است. شرکت علني و بارز آن شهيد در مبارزات سياسي از سالهاي 41 و 42 همزمان با آغاز نهضت اسلامي شروع ميشود و ايشان يکي از رهبران و پايه هاي نهضت در آذربايجان بودند که در جريان همين مبارزات دستگير و در زندان «قزلقلعه» تهران زنداني شدند. آيت الله شهيد قاضي به اتهام اينکه در خلال بحث پيرامون حکومت اسلامي و جنايات اسرائيل در يک سخنراني علني نام امام را به عظمت و عزت بر زبان آورد به مدت شش ماه به «بافق» کرمان تبعيد شد. پس از آن به بهانه ديگري شش ماه ديگر به زنجان تبعيد شد. شهيد قاضي در تبريز تنها نماينده تامالاختيار حضرت امام خميني(ره) بوده و نقش ايشان در شکل دادن به مبارزات مردم تبريز نيز شايان توجه است.

«مسجد شعبان»، محور مبارزه در آذربايجان شرقي و مرکز مبارزات، که شهيد قاضي طباطبائي امامت آنجا را عهده دار بودند. شهيد قاضي در مبارزه از همه جلوتر و فوقالعاده محبوب و مورد احترام بودند و به هميندليل دسايس دشمنان و منحرفين از اسلام عليه ايشان کارگر نميشد. نفوذ ايشان به حدي بود که اگر روزي را در آذربايجان تعطيل اعلام ميکردند بدون شک آن روز همه جا بحال تعطيل در ميآمد. آيت الله شهيد قاضي جزو اولين کساني بود که در آذربايجان اعلاميه خلع شاه از سلطنت را امضا کرد. ساواک با صرف بودجه هاي ويژه، جريانات مخالف ايشان در تبريز را تقويت مي کرد تا اثرات فعاليت هاي ايشان را در زمينه سازي براي انقلاب خنثي کند.

در ماه هاي قبل از پيروزي انقلاب، رهبري جريانات حاد سياسي، برپايي تظاهرات و تشکيل مجالس، همه بر عهده اين شهيد بزرگوار بود و ايشان اولين امضاء کننده اعلاميه 29 بهمن 56 در چهلم شهداي قم بود. مرحوم آيت الله شهيد قاضي هميشه سدّ مستحکمي در مقابل خطوط انحرافي در جريانات ضد انقلابي بود و از اوان پيروزي انقلاب عليه جريانات منحرف و وابسته، نظير «خلق مسلمان» افشاگريهاي لازم را مينمود و منحرفان با وجود ايشان، قدرت و جرأت ابراز وجود پيدا نميکردند. خدمات ايشان بعد از پيروزي انقلاب نيز شايسته توجه بسيار است. «شهيد قاضي طباطبايي» بلافاصله بعداز پيروزي انقلاب از طرف امام به سمت امام جمعه تبريز منصوب شدند و اولين نمازجمعه را در اين شهر بزرگ برپا کردند. ايشان همچنين کميته هاي انقلاب اسلامي آذربايجان شرقي و غربي را تشکيل دادند و نقش زيادي در راه اندازي استانداري ها، فرمانداري ها و ادارات استان ايفا کردند. مرحوم قاضي همچنين زحمات زيادي براي رسيدگي به محرومان و مستضعفين متحمل شدند.

ترور و شهادت آيت‌الله قاضي طباطبايي
شهيد قاضي در دهم آبان 1358 شمسي، مصادف با عيد سعيد قربان سال 1399 هجري، نماز عيد را اقامه و در خطبه نماز مي‌گويد: «مرا تهديد به قتل مي‌کنند، من از شهادت نمي‌ترسم و آماده‌ام و از خدا مي‌خواهم.»

در همان روز، بعد از اقامه‌ نماز مغرب و عشاء در راه مراجعت به منزل توسط عوامل گروه فرقان در خيابان مورد اصابت گلوله‌هاي ناجوانمردانه قرار گرفت. جسد غرق در خون وي به بيمارستان منتقل شد ولي به دليل جراحات وارده در نهايت به آرزوي ديرينه خود ـ شهادت در راه اسلام ـ نايل شد.

رهبر کبير انقلاب اسلامي به مناسبت شهادت آيت الله قاضي طباطبائي در پيامي به مردم، آن را مصيبتي بزرگ که نشانه شکست حتمي دشمنان اسلام است ناميده و بيان مي‌کنند:

«ملت عزيز برومند ايران و آذربايجانيان غيرتمند عزيز بايد در اين مصيبت‌هاي بزرگ که نشانه شکست حتمي دشمنان اسلام و کشور و عجز و ناتواني و خود باختگي آنان است، هر چه بيشتر مصمم و در راه هدف اعلاي اسلام و قرآن مجيد بر مجاهدات خود افزوده و از پاي ننشينيد تا احقاق حق مستضعفين از جباران زمان بنمايند.»

پيام امام خميني بعد از شهادت آيت الله قاضي طباطبائي
رهبر کبير انقلاب اسلامي به مناسبت شهادت آيت الله قاضي طباطبائي در پيامي به مردم آن را مصيبتي بزرگ که نشانه شکست حتمي دشمنان اسلام است ناميده و بيان مي‌کنند:
بسم الله الرحمن الرحيم « انالله و انا اليه راجعون »
با کمال تاسف، ضايعه ناگوار شهادت عالم مجاهد حجت‌الاسلام و‌المسلمين حاج سيد‌محمد‌علي قاضي‌طباطبائي رحمت‌الله عليه را به عموم مسلمانان متعهد و علماي اعلام مجاهد و مردم غيور مجاهد آذربايجان و خصوص بازماندگان اين شهيد سعيد تسليت عرض و از خداوند متعال صبر انقلابي براي مجاهدين راه حق و اسلام خواستارم.
ملت عزيز برومند ايران و آذربايجانيان غيرتمند عزيز بايد در اين مصيبت‌هاي بزرگ که نشانه شکست حتمي دشمنان اسلام و کشور و عجز و ناتواني و خود باختگي آنان است‚ هر چه بيشتر مصمم و در راه هدف اعلاي اسلام و قرآن مجيد بر مجاهدات خود افزوده و از پاي ننشينيد تا احقاق حق مستضعفين از جباران زمان بنمايند.
عزيزان من در انقلابي که ابر قدرت‌ها را به عقب رانده و راه چپاول‌گري آنان را از کشور بزرگ بسته است، اين ضايعات و ضايعات بالاتر اجتناب ناپذير‌است. ما بايد از کنار اين وقايع با تصميم و عزم و خونسردي بگذريم و به راه خود که راه جهاد في‌سبيل‌الله است، ادامه دهيم. شهادت در راه خداوند، زندگي افتخار آميز ابدي و چراغ هدايت براي ملت هاست. ملت‌هاي مسلمان از فداکاري مجاهدين ما در راه استقلال و آزادي و اهداف توسعه اسلام بزرگ الگو بگيرند و با پيوستن به هم سد استعمار و استثمار را بشکنند، به پيش به سوي آزادگي و زندگي انساني بروند.
از خداوند متعال عظمت اسلام و مسلمين و رحمت و مغفرت براي شهداي راه حق و شهيد طباطبائي خواستارم.
والسلام‌عليکم ‌و‌رحمت‌الله و برکاته / روح‌الله الموسوي‌الخميني
پايان پيام/