خبرگزاری شبستان_ گروه سیاسی_ فرزانه تهجا: نامگذاری هفته وحدت از سوی امام خمینی (ره) یکی دیگر از دوراندیشی های بنیانگذار انقلاب اسلامی بود که پس از گذشت سالها از پیروزی انقلاب اسلامی در ادوار مختلف ضرورت و دلایل آن بیش از گذشته مطرح می شود تا جایی که یکی از اهداف امام خمینی (ره) از نامگذاری این هفته ایجاد وحدت میان کشورهای اسلامی و مسلمانان با فرقه های مختلف عنوان می شود و البته بعنوان یک سد محکم در برابر نفوذ دشمنان نیز از آن یاد می شود در همین رابطه گفتگویی با حسینعلی زاهدی پور، امام جمعه شهرستان خرم دره به شرح زیر ارایه می شود.
ضرورت وحدت در جوامع اسلامی را توضیح بفرمایید؟
ضرورت وحدت یک بحث اعتقادی و اجتماعی است که به لحاظ اعتقادی وقتی خداوند در قرآن دعوت به وحدت و اتحاد می کند، این وحدت را با عنوان کلی به کسانی که ایمان دارند و دین و اسلام را پذیرفته اند و عضوی از جامعه اسلامی هستند، خطاب می کند و بدون توجه به شیعه و سنی بودن همه مسلمانان را مورد خطاب قرار می دهند.
وقتی در جامعه شناسی بحث می کنیم، یکی از مهمترین عوامل تشکیل و ادامه حیات یک جامعه این است که انسجام و وحدت وجود داشته باشد و جوامعی که در آن انسجام وجود نداشته باشد، اولا جامعه ای به معنای حقیقی حساب نمی شود زیرا اهداف مشترک ندارند و مسیر مشترکی را طی نمی کنند و از سوی دیگر در جامعه ای که مولفه های آن هم افزایی است، هدفی مشترک نداشته و مسیری مشترک را طی نمی کنند و این موارد فلسفه اصلی تشکیل یک جامعه است.
در حقیقت وحدت یعنی آن چیزهایی که به تنهایی به نتیجه نمی رسد، می توان به صورت جمعی به نتیجه رساند و بر همین اساس موضوعی به نام جامعه تشکیل می شود. این هم افزایی زمانی ایجاد می شود که این هدف مسیری متحد و تعریف شده را داشته باشد یعنی اگر جامعه بخواهد به اهداف خود که اهداف ایجابی و سلبی است برسد، باید وحدت خود را حفظ کند و با کمک گرفتن از تمام امکانات و ظرفیت ها به نتیجه معقول برسد. وحدت می تواند ظرفیت های بالقوه یک جامعه را به مرحله فعلیت و ریشه ای برساند. جامعه در موارد ایجابی باید از وحدت استفاده کند و تمام جوامع به دلایل مختلف از دشمنانی برخوردار است که برای مواجهه با دشمنان باید وحدت و اتحاد و همبستگی داشته باشد.
دلایل ایجاد تفرقه از سوی دشمن در میان مسلمانان را توضیح بفرمایید؟
وقتی در مقابل دشمن قرار می گیریم باید نقطه مقابل آن وحدت و همبستگی را حفظ کنیم، این در حالی است که اگر وحدت نباشد و همبستگی ایجاد نشود، مقابله با دشمنان، مخالفان و معاندین در یک جامعه امکان پذیر نیست.
اینکه مخالفان دین و جامعه اسلامی به دنبال اختلاف افکنی در جامعه اسلامی هستند، این موضوع نشان دهنده ضرورت وحدت است یعنی معلوم است که وحدت آن چیزی نیست که خواست دشمن باشد به همین دلیل در منطقه غرب آسیا و خاورمیانه دشمن هزینه های چند هزار میلیارد دلاری صرف می کند تا بتواند تفرقه افکنی میان جوامع مسلمان اتفاق بیفتد.
موانع وحدت در جامعه اسلامی را توضیح بفرمایید؟
اگر بخواهیم موانع وحدت را ذکر کنیم، باید بگوییم که منفعت های کوتاه مدت اروپا و یا منفعت های کوچک اصولا در ایجاد تفرقه موثر است. برخی افراد و گروه ها منافعی دارند که با ایجاد تعصبات قومی و به ویژه تعصبات مذهبی به نوعی احساسات مخاطبان خود را کنترل و هدایت می کنند که این مخاطبان با توجه به این تعصبات بتوانند از جامعه هدف خود و مخاطبان آن بیشترین سوء استفاده را داشته باشند.
برخی چون آگاهی لازم از موارد و موانع وحدت ندارند و با تعصبات جاهلانه زندگی می کنند، بیشتر مورد خطاب قرار می گیرند. از طرفی دیگر آگاهی لازم به منافع و کارکردهای وحدت و مضرات و آسیب های تفرقه در جامعه با آگاهی کمتر شکل می گیرد و از سوی دیگر هزینه و فایده شکل می گیرد و افراد به آن آگاهی می رسند که وحدت اصولا خواست خود دین است و به عنوان یک استراتژی به تعبیر رهبر انقلاب وحدت ما یک وحدت استراتژیک و تاکتیکی است و تنها به دلیل آن نیست که برای منافع و مصالح کوتاه مدت به دنبال وحدت باشیم. ما احساس مان این است که منافع بلندمدت و دایمی ما در گروی وحدت، همدلی و همبستگی دایمی است و این همبستگی استراتژیک است.
نظر بنیانگذار انقلاب اسلامی امام خمینی (ره) و رهبر انقلاب در موضوع وحدت را توضیح بفرمایید؟
از سوی دیگر بنیانگذار انقلاب اسلامی امام خمینی (ره) و رهبر انقلاب به عنوان دو استراتژیست نظام اسلامی نظرشان بر این است که جوامع اسلامی نیازمند وحدت هستند و این وحدت باید شکل بگیرد و این آگاهی اعتقادی است. از سوی دیگر آگاهی اجتماعی نیز باید شکل بگیرد. همین که به جامعه نگاه می کنیم، می بینیم که نقطه مقابل مبتنی بر هم افزایی و وحدت خنثی سازی و تفرقه است. وقتی به مضرات خنثی سازی مبتنی بر تفرقه پی ببریم، افراد جامعه این وحدت شکل می گیرد و اگر این آگاهی نباشد به عنوان موانع در راه وحدت محسوب می شود.
با توجه به تاکیدات اسلام در ایجاد وحدت در جامعه اسلامی دلایل مخالفت برخی با ایجاد وحدت میان شیعه و سنی را توضیح بفرمایید؟
علت اینکه برخی با وحدت می جنگند، این است که برخی فکر می کنند که وحدت به این معناست که عدول و انصراف از اعتقادات هر یک از گروه ها شکل بگیرد؛ به عنوان مثال برخی از شیعیان احساس شان این است که وحدت به این معناست که از اعتقادات شیعی خود دست بردارند همچنان که برخی برادران اهل سنت فکر می کنند که وحدت در جامعه اسلامی به معنای عدول از سنی بودن و پذیرش شیعه گری است، این در حالی است که وحدت به این معنا نیست و ما حتی در سیره رسول خدا (ص) مشاهده می کنیم که پیامبر گرامی اسلام (ص) حتی با کفار نیز مدارا می کند و عقاید آنها را می پذیرد.
مانع دیگر وحدت این است که برخی تبری از برخی ظالمان و جنایتکاران را به عنوان تبری از مذهب و عقیده و یا فرقه تلقی می کنند. این موضوع بسیار حساس است که تبری از ظالمان و جنایتکاران تاریخ به معنی تبری از یک فرقه یا مذهب نیست؛ به عنوان مثال ما تبری از قاتلان امام حسین (ع) می کنیم و این موضوع به هیچ وجه به آن معنا نیست که ما از اهل سنت تبری می کنیم؛ اصولا ما افرادی مانند یزید را سنی نمی دانیم زیرا اعتقادمان بر این است که اهل سنت محب، دوستدار و ارادتمند اهل بیت هستند و ظالمان تاریخ اسلام به هیچ وجه نماد یک فرقه یا مذهب مشخص نیستند، به همین دلیل ما از یک فرد به ظاهر شیعه نیز مانند دوران انقلاب که نمونه این افراد را داشتیم و مرتکب جنایت های فراوانی نسبت به کیان اسلامی شدند و هیچ گاه ایران اسلامی و مردم آن آنها را نمی پذیرند و از این افراد تبری می کنند، مانند منافقان که 17 هزار نفر را کشتند و یا گروه های تروریستی که به آن عناوین مجاهدین خلق و سایر منحرفان معرفی می شوند. این افراد نسخه دیگری از داعش هستند و ما از آنها تبری می جوییم و تبری از آنها به معنای تبری از تشیع نیست و تبری از داعش و سایر افراطی ها به معنای تبری از اهل سنت نیست.
راهکارهای ایجاد وحدت را توضیح دهید؟
ثمرات وحدت همان هم افزایی است که موجب ایجاد انسجام در جامعه و استفاده از ظرفیت های متقابل یکدیگر است و همچنین به فعلیت رساندن استعدادهای بالقوه است که از ثمرات وحدت محسوب می شود که اگر بخواهیم راهکار آن را ارایه دهیم باید تبیین درستی از وحدت در جامعه داشته باشیم و ما به نماد مفهومی، تعریفی و مصداقی باید تعریف درستی از وحدت داشته باشیم تا افراد به نوعی تنفر از وحدت نداشته باشند. بازتعریف درست وحدت می تواند سوء تفاهم های مربوط به وحدت در جامعه اسلامی را برطرف کند و از طرفی اختلافات علمی و مباحثات علمی و اعتقادی نباید به سطح جامعه کشانده شود و مخصوصا علما و اندیشمندان مذاهب تلاش کنند تا اختلافات مذهبی و اعتقادی را در میان خود حل کنند و به جای تاکید بر اختلافات بر اشتراکات تاکید کنند و در جامعه منافع و پیامدهای وحدت را تبیین کنند و این راهکاری بسیار موثر است.
از مهمترین اقدامات مسلمانان در هفته وحدت که باید مورد توجه قرار گیرد را توضیح بفرمایید؟
در هفته وحدت بر نقش محوری رسول خدا (ص) تاکید شود و این بسیار موثر است تا بدانیم پیامبر اکرم (ص) به عنوان رحمه للعالمین محور وحدت هستند و تاکید بر سیره امیر مومنان (ع) داشته باشیم زیرا حضرت علی (ع) یکی از منادیان جدی وحدت هستند؛ چنانکه در طی 25 سال به دلیل حفظ وحدت در جامعه وضع موجود را می پذیرد تا اینکه ما بدانیم آسیب های وحدت به مراتب بیشتر از کنار ماندن حضرت علی (ع) از جامعه است.
باید یک منشور یا مانیفست وحدت میان علمای اسلام و سران کشورهای اسلامی شکل بگیرد و منشوری مورد اعتماد و اتکای جوامع مختلف اسلامی تنظیم شود تا راهنمای حرکت و قطب نمای حرکت جوامع اسلامی در مسیر وحدت باشد.
نظر شما