به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، حجت الله عبدالملکی، استاد دانشگاه شب گذشته (دوشنبه 27 اردیبهشت) در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما با اشاره به اینکه برای موضوع اشتغال دو دسته اقدام باید اتفاق بیفتد، گفت: اول تقویت و جهش تولید و دوم مداخله در بازار کار و سیاستگذاری نهادی در بخش بازار کار است. جمعیت بیکار و شبه بیکار حدود پنج و نیم میلیون نفر است و اگر این آمار را نسبت به جمعیت فعال محاسبه کنیم تقریباً ۱۴ درصد می‌شود.
وی با اشاره به اینکه در کشور یک جمعیت بیکار رسمی داریم که حدود ۲ و نیم میلیون نفر یا ۹ و ۷ دهم درصد می‌شود، گفت: تقریباً یک و نیم میلیون نفر جمعیت فعال کشور هم کاهش پیدا کرده است یعنی کسانی که جویای کار بودند و از یافتن کار منصرف شده اند که طبق تعاریف سازمان برنامه و بودجه این افراد ناامید از کار و جزو حاشیه جمعیت بیکار یا شبه بیکار محسوب می‌شوند.
عبدالملکی با بیان اینکه در کشور حدود یک و نیم میلیون نفر هستند که زیر ۱۲ ساعت در هفته شاغل می‌باشند گفت: عملا افرادی که این چنین فعال هستند جزو شاغلان محسوب نمی‌شود. اگر این دو آمار را جمع کنیم تقریباً پنج و نیم تا پنج و هشت دهم میلیون نفر جمعیت بیکار یا شبه بیکار هستند که باید برایشان تدبیری اندیشیده شود.
وی با اشاره به اینکه در هشت سال گذشته به رغم اینکه سالانه به ۱ میلیون شغل احتیاج داشتیم بیشتر از ۳۰۰ هزار شغل به طور متوسط ایجاد نکردیم و این یعنی جمعیت بیکار ما انباشته شده است، گفت: این یک زنگ خطر برای کشور و دولت بعدی است که باید یک برنامه اساسی برای این موضوع داشته باشد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه برای پنج و نیم میلیون نفر بیکار که مسئله اشتغال دارند، گفت: سالی ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار نفر هم به آن‌ها اضافه می‌شود دو دسته اقدام باید اتفاق بیفتد اول اینکه بخشی از این اقدامات در ارتباط با تقویت و جهش تولید است و دوم مداخله در بازار کار و سیاستگذاری نهادی در بخش بازار کار است.
وی با اشاره به اینکه ظرفیت بسیار بالایی در بخش تولید داریم، اما با موانع بسیار زیاد در مسیر کسب و کار و تولید مواجه هستیم، ادامه داد: از جمله موانع می‌توان از صدور مجوز‌ها نام ببریم که گویی نظام مجوز‌ها در کشور طوری تنظیم شده که کسی سمت کار و تولید نرود.
عبدالملکی با بیان اینکه در شاخص فضای کسب و کار کشور برای سال ۲۰۲۰ در بخش ورود به کسب و کار رتبه ۱۷۸ داریم، افزود: ما هزاران میلیارد تومان سرمایه گذاری آماده داریم که کارآفرین آن موجود، نقدینگی موجود، بازار موجود و فناوری دارد و فقط منتظر مجوز است که مجوز‌ها مسیر را محدود می‌کنند. زمانی که در وزارت اقتصاد تصمیم گرفته شد هیأت مقررات زدایی شکل بگیرد به خاطر این بود که همه می‌دانستند که ما تعداد زیادی ضوابط و مقررات داریم که قانونگذار الزام نکرده، اما دستگاه اجرایی مقرر کرده است.
عبدالملکی با اشاره به اینکه متأسفانه قلب اغلب دولت ها برای تولید نمی تپید و عمدتاً نگاه به مسئله خام فروشی بوده است، گفت: موضوع توسعه تجارت یک منشأ داخلی دارد؛ ما درگیر تحریم داخلی در حوزه تجارت خارجی هستیم؛ سازمان توسعه تجارت اعلام می کند که 96 میلیارد دلار ظرفیت صادرات به کشورهای همسایه داریم که الآن حدود 20 میلیارد دلار صادرات داریم و به ازای هر 1 میلیارد دلار صادرات، 50 هزار فرصت شغلی می تواند ایجاد شود.
وی با بیان اینکه ما با اغلب کشورهای همسایه هیچ مانع خاصی برای تجارت نداریم غیر از موانعی که خودمان ایجاد کردیم، گفت: به طور مثال برای صادرات، استاندارد سازی های نامطلوب کردیم و ضوابط ما برای صادرات سخت تر از ضوابط ما برای واردات است. در شاخص دسترسی به برق در فضای کسب و کار رتبه ما 113 است به رغم اینکه کشوری هستیم که زیرساخت های برق خیلی خوبی داریم و تقریباً در تمام کشور خطوط برق داریم.
وی با اشاره به اینکه ما مشکل نظام آموزشی داریم افزود: نظام آموزشی ما کارآفرین تربیت نمی کند بلکه کارجو تربیت می کند و ما احتیاج داریم که در نظام آموزشی حتماً اصلاحات اساسی به نفع کارآفرین شدن فارغ التحصیلان ایجاد کنیم.
عبدالملکی با اشاره به اینکه یک موضوع مهم مداخلات دیگر در بازار کار برای کمک به کارفرماست که نیروی کار استخدام کند، گفت: به عنوان مثال یارانه حق بیمه سهم کارفرماست که تا حدی در حال انجام است و اصناف اعلام می کنند که 2 تا 3 میلیون نفر را می توانیم استخدام کنیم اما مشکل حق بیمه داریم چون به اندازه ای در آمد نداریم که هم حداقل قانون کار را پرداخت کنیم و هم حق بیمه و مابقی موارد را پرداخت کنیم.
وی با بیان اینکه اگر ما برای 1 میلیون نفر، حق بیمه سهم کارفرما را از محل یارانه ها و منابع دیگر فراهم کنیم خود اصناف سالانه 1 میلیون نفر اشتغال ایجاد می کنند که این تعداد 20 درصد جمعیت بیکار کشور است، افزود: ما از اصلاح نظام بانکی هم غافل شدیم؛ دولت گزارش می دهد در سال گذشته هزار و 400 هزار میلیارد تومان تسهیلات در شبکه بانکی پرداخت شده است در حالی که خالص اشتغال کشور در سال گذشته 300 هزار نفر منفی بوده است یعنی تعداد شاغلین در زمستان 99، سیصد هزار نفر از تعداد شاغلین در زمستان 98 کمتر بوده است. اگر یک پنجم این مبلغ در تولید صرف شده بود حداقل 1 میلیون اشتغال ایجاد می شد.
عبدالملکی با اشاره به اینکه بخش عمده سرمایه در گردش و تسهیلاتی که شبکه بانکی پرداخت می کند با عنوان سرمایه در گردش است اما این سرمایه در گردش به گردش در تولید منجر نمی شود، افزود: ما به یک رئیس جمهوری احتیاج داریم که قلب او برای تولید و اشتغال بتپد؛ اگر رئیس جمهور تولید برایش اولویت باشد وزیر اقتصاد را موظف به کاهش 50 درصد مقررات می کند، بانک مرکزی را موظف به دادن اعتبارات به تولید می کند، وزارت امور خارجه و سازمان توسعه تجارت را مسئول می کند که ظرفیت های صادرات به کشورهای همسایه را فعال کند و وزیر علوم را موظف به اصلاح نظام آموزشی می کند که تمام اینها را در یک منظومه قرار می دهیم؛ البته در صورتی که تولید در اولویت باشد.
نظر شما