به گزارش گروه مسجد و کانون‌های مساجد خبرگزاری شبستان، دهه کرامت یادآور نام امام رضا (ع)،خواهر بزرگوارش حضرت فاطمه معصومه(س) و حضرت احمد بن موسی(ع) برادر هشتمین امام شیعیان است که در ایران به نام «شاهچراغ» معروف شده است. وجود پر برکت فرزندان رسول خدا (ص) در ایران و سیره اهل‌بیتی که با خود در خُلق و منش و مواجهه با مردم داشتند، همواره به مثابه الگو بوده است، چه از بُعد ولایت‌پذیریِ کریمه اهل بیت(ع) و احمد بن موسی (ع) نسبت به برادر و امام زمانشان حضرت ثامن الائمه (ع) و چه از جنبه دین‌داری. بر آن شدیم به مناسبت سومین روز از دهه کرامت که به نام «کرامت اجتماعی در دوستی و رفتار نیکوکارانه» نام گرفته است، با حجت‌الاسلام و المسلمین «علی‌محمد باقی»، استاد مرکز تخصصی نماز و پژوهشگر سیره اهل بیت(ع) گفت وگویی داشته باشیم که در ادامه می خوانید:
حجت‌الاسلام و المسلمین «علی‌محمد باقی» در گفت‌وگو با خبرنگار گروه مسجد و کانون‌های مساجد خبرگزاری شبستان، با بیان اینکه مساله «تربیت» هدف اصلی دین مبین اسلام و رسالت حضرت رسول (ص) است، اظهار کرد: قرآن کریم نسبت به مساله تربیت به ارکانی مهم توجه دارد.
استاد مرکز تخصصی نماز ادامه داد: یکی از اصلی‌ترین مباحث در حوزه تربیت که در قرآن و سیره معصومین (ع) به آن تاکید شده است کرامت و بیان موقعیت جایگاه انسان است، به بیان دیگر کرامت از این نقطه نظر مورد توجه قرار گرفته است که باید در زندگی هر انسانی جایگاه، استعدادها و ظرفیت‌های او مشخص و معلوم باشد چراکه اساسا انسان بر مبنای کرامت آفریده شده است چنانکه خداوند در قرآن کریم فرمود: «وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَ رَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلً» .
وی تصریح کرد: علاوه بر کرامت ویژه‌ای که خداوند به انسان عطا کرد، او را حامل صفات خود گرداند و فرمود: «وَنَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي»؛ همچنان که سجده ملائکه به انسان نیز شاهد دیگری بر جایگاه و اشرف مخلوقات بودن او دارد، بنابراین آدمی باید قدر و جایگاه خود را بداند.
خداوند ابتدا انسان را تکریم و بعد او را امر و نهی می‌کند
این پژوهشگر مذهبی با بیان اینکه تربیت در بستر کرامت انجام می‌شود، تصریح کرد: تا زمانی که کرامت اجتماعی و فردی تأمین نشود امکان انتقال پیام به مخاطب نیست، پس برای تحقق تربیت در جامعه، باید کرامت انسان مورد توجه قرار گیرد؛ به همین جهت خداوند در امر به انسان برای نماز خواندن، روزه گرفتن، حج رفتن و ... خطاب‌اش به انسانی است که چنین جایگاهی را به او داده است، به بیان دیگر خداوند اول انسان را تکریم کرده و او را عزیز داشته و سپس به وی امر و نهی می کند که این نیز نهایت کرامت دادن به آدمی است.
حجت‌الاسلام و المسلمین باقی با بیان اینکه کرامت در زندگی مقدمه و فداکاری رهاورد آن است، افزود: فداکاری یعنی گذشتن از خود که در عرصه های مختلفی بروز و ظهور دارد؛ گاهی انسان حتی از خودش می‌گذرد که این بالاترین درجه فداکاری است چنانکه در روز عاشورا نمونه اعلای آن در تاریخ ثبت شد و قرن‌ها نیز شیعیان حضرت سیدالشهدا(ع) در زیارتنامه امام حسین (ع) در عرض ارادت به آن حضرت(ع) خواندند و همچنان می خوانند: «بِاَبی اَنْتَ وَ اُمّی» که این عبارت نیز نهایت فداکاری است یعنی فدای امام و پیشوای دین گشتن که در حقیقت فداکاری در راه همه ارزش ها و خوبی هاست.
وی در بخش دیگری از مباحث خود با اشاره به کرامت در سیره امام رضا (ع) و حضرت معصومه (س)، گفت: کرامت اجتماعی در دوستی و رفتار نیکوکارانه در طول حیات این خواهر و برادر بزرگوار موج می زند، فاطمه معصومه(س) کسی است که پدرش خطاب به او می‌فرماید: « فداها أبوها»؛ این چنین خطاب کردنی از سوی معصوم(ع) حکایت از کرامت و عظمت دارد.
کریم را کریمانه تربیت می‌کنند
حجت الاسلام و المسلمین باقی گفت: اگر کسی را کریمانه تربیت کردند در بزرگسالی با مردم با کرامت رفتار می کند، چه آنکه امام رضا(ع) و حضرت معصومه (س) در طول حیات خود این اخلاق را در مواجهه با مردم داشتند و روایات فراوانی در رابطه با نوع برخورد ثامن‌الحجج (ع) و البته حضرت فاطمه معصومه(س) وجود دارد.
این پژوهشگر ادامه داد: فداکاری واقعی در جامعه اسلامی از آنِ کسی است که او خود در وهله اول اهل فداکاری در مقابل امام زمان‌اش باشد، حضرت فاطمه معصومه(س) چنین بود که سختی راه را به جان خرید و برای دیدار برادر که امام زمان‌اش بود راهی خراسان شد هرچند که در بین مسیر به سبب بیماری از دنیا رفت.
استاد مرکز تخصصی نماز با اشاره به ابعاد مختلف کرامت بر اساس آموزه‌های دین و راهکارهای تحقق این فضیلت اخلاقی، گفت: کسی که برای خدا نسبت به مردم رئوف باشد، نوع رویکرد خود را صرفا منوط به ارایه خدمت از دیگران نمی داند، به بیان دیگر اینگونه نیست که تنها به دلیل نفعی که از دیگران می‌برد مهربان باشد، چنین فردی همواره مهربان است و با مردم به درستی رفتار می کند حتی با دشمنانش؛ این رفتار در سیره امام رضا(ع) و سایر اهل بیت (ع) نیز در حد اعلای خود قرار دارد.
وی با بیان اینکه رفتارهای اجتماعی افراد وقتی مثبت است که از دین نشات بگیرد، گفت: اگر این سیره رفتاری سرچشمه دینی نداشته باشد، تنها رویکردی غریزی است که از یک فرد متصادر شده است؛ اگر سیره پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت(ع) را مشاهده کنیم می‌بینیم با وجودی که جامعه آن زمان نسبت به حضرت رسول(ص) محبت و مهربانی نداشت اما دل پیامبر (ص) برای این مردم می سوخت و به دنبال خروج جامعه از ضلالت بود، این سیره کرامت‌محوری است که دین اسلام به دنبال تحقق آن است یعنی رحمة‌للعالمین بودن برای همه مردم.
این کارشناس دینی با بیان اینکه رفتار مهربانانه و کرامت نفس منجر به تعالی جامعه می‌شود، خاطرنشان کرد: نکته قابل توجه دیگر در سیره اهل بیت(ع) این بود که حتی در خطاب قرار دادن فرزندان و صدا کردن آنها، هر یک را با کنیه فرا می خواندند و این رویکرد به معنای احترام و تکریم است، مهمترین درس سیره آن حضرات(ع) رفتار کریمانه با مردم است.
نظر شما