عجز و لابه متکدیان و سوء استفاده از عاطفه و خیرخواهی مردم

خبرگزاری شبستان-خراسان شمالی؛ فاطمه مقدسی

انگار دیگر نباید توقع داشته باشی آرامشی را که می‌خواهی، در خلوتی هرچند کوتاه بر سر مزار اموات پیدا کنی، چشم دوخته‌ای به سنگ قبر و در عالم خودت با عزیزی که از دست داده‌ای خلوت کرده‌ای که ناگهان با پاشیده شدن مشتی گندم روی سنگ به خود می‌آیی، دخترک طوری منتظر بالای سرت ایستاده که انگار وظیفه‌اش را انجام داده و حالا نوبت شماست که دست به جیب شوید.

مبلغی به اولی می‌دهی و ردش می‌کنی، هنوز چند آیه از قرآن نخوانده‌ای که ناگهان با صدای پیرمردی که بالای سرت بلند بلند قرآن می‌خواند مثل برق گرفته‌ها از جا می‌پرید، آن قدر سریع و کوتاه می‌خواند که انگار دنبالش کرده‌اند، حق هم دارد این همه قبر باید در وقت صرفه‌جویی کند تا به همه آنها برسد، پس به ناچار باز هم دست به جیب می‌شوید.

چند دقیقه بعد زن میانسالی که دست فرزندان قد و نیم‌قدش را گرفته و خرج شام شب‌شان را از شما طلب می‌کند و این داستان ادامه دارد....

دقیق‌تر که نگاه می‌کنید یکی دوتا هم نیستند، قدم به قدم در شکل‌ها و مدل‌های مختلف، از کودک چند ساله و دختر جوان گرفته تا پیرمرد و مرد میانسال و بعضی هم که خانوادگی با زن و بچه به شغل گدایی می پردازند، تقریبا کنار بیشتر قبرها یک مهمان ناخوانده هم هست، کسانی که فکر می‌کنند از خود شما برای اموات‌تان دلسوزترند، همان‌هایی که قرآن می‌خوانند، گندم می‌پاشند، شمع روشن می‌کنند و غیره

خیرات مردم از نان و پنیر و سبزی، شکلات و خرما را از سر بی‌میلی برمی‌دارند اما بی‌رودربایستی می‌گویند که پول، بیشتر به دردشان می‌خورد.

حتما باید وقتی از خانه به سمت امام زاده خارج می‌شوی حداقل چند هزار تومانی توی جیبت بگذاری تا از روی هیچکدام از آنها شرمنده نشوی، اصلا دل رحمی را که کنار بگذاری شرمت را چکار می‌کنی، وقتی پیرمردی که ۷۰ ،۸۰ سال از عمرش می گذرد دستش را سمتت دراز می‌کند و یا پیر زنی برای درخواست کمک صدایت می‌کند و نمی‌توانی جوابش را ندهی.

نقطه اشتراک همگی شان اظهار عجز و ناتوانی است که دل هر زیارت کننده اهل قبور را به درد می آورد و مجبور می کند برای عزیز از دست رفته شان دست به جیب شوند  و برای آمرزش مبلغی را تقدیم نمایند.

حتی نمی‌توان تشخیص داد کدام راست می‌گوید و کدام دروغ، چه کسی واقعا نیازمند است وچه کسی متکدی، معلول واقعی کیست و کدام از آنها به خاطر اعتیاد گدایی می‌کنند.

یک روز درآمدشان را که حساب کنی از حقوق و مزایای یک کارمند اداره هم بیشتر می‌شود و تصور اینکه بعضی از آنها در بهترین و خوش آب و هواترین جای شهر خانه ویلایی داشته باشند دور از انتظار نیست.

این قشر جامعه با جمعیت روزافزون را چه می‌شود که انسانیت و شخصیت خود را برای طلب پول زیر پا می‌نهند، نمی دانم، اما هرچه باشد این فرهنگ آسان وارد جامعه نشده که آسان حذف شود.

شاید اگر نظر جامعه شناس را جویا شویم ریشه تکدی گری را در فقر و بیکاری جست و جو کند، شاید تن پروری و پول درآوردن بدون زحمت هم از دلایل دیگرش باشد اما حالا فقط مهم این است که تکدی گری وجود دارد و باید پی راه علاجش بود. نه اینکه فقط مختص این استان و شهرستان باشد نه، همه جای دنیا متکدی پیدا می‌شود اما اینکه این پدیده در امام زاده ها بیشتر توی چشم می‌آید انکار شدنی نیست.

افزایش متکدیان و دستفروشان در امامزاده حمزه رضا(ع) شهر زیارت

حضور متکدیان و دستفروشان به معضلی برای این محل دینی و مذهبی تبدیل شده است و در این میان کمک های از سر دلسوزی شهروندان به این افراد از یک سو و عدم برخورد جدی سازمان های متولی از سوی دیگر موجب شده هر روز به تعداد آنها افزوده شود.

مدیر اداره اوقاف و امور خیریه شیروان با بیان این که یکی از مهم ترین چالش های اجتماعی امام زاده متکدیان و دستفروشان هستند، گفت: هرچند برخی مواقع دستفروشان و متکدیان را از داخل گورستان بیرون می کنیم اما هر روز به تعداد آنها اضافه می شود.

 سعید علیپور اظهار کرد: این اداره هیچ گونه مشکلی بابت حضور سازمان هایی مانند بهزیستی، کمیته امداد و انجمن های خیریه در امام زاده ندارد و از حضور سازمان های متولی آسیب های اجتماعی برای حل این معضل استقبال می کند.

یک کارشناس ارشد جامعه شناس در این خصوص می گوید: همان طور که جمع آوری متکدیان از سطح شهر در حال انجام است جمع آوری گدایان از این محل نیز باید در دستور کار جدی قرار گیرد.

پویا زنده پرور اظهارکرد: پیشنهاد می شود دستگاه های متولی برای خدمات رسانی بهتر در این مکان  برنامه ریزی های بسیاری انجام دهند تا خانواده هایی که با وضعیت روحی خاصی به این مکان می آیند در آرامش بیشتری باشند، مسوولان شهری همراه با بیان این پیام به نکته قابل توجه دیگری نیز اشاره می نمایند و  اذعان به این مطلب  مهم دارند که شهرداری به تنهایی نمی‌تواند متکدیان این مکان را ساماندهی کند، فرمانداری برای اقدامات خود به کمک شهرداری نیاز دارد.

وی خاطرنشان کرد: مسلما باید نیروی انتظامی هم دستی بالا بزند و با آنهایی‌که به عبارتی شیادی می‌کنند برخورد کند و عده‌ای از متکدیان هم که واقعا نیازمند و معلولند به کمیته امداد و بهزیستی ارجاع شوند.

زنده پرور عنوان کرد: برخی از مسئولان معتقدند کلید حل معضل تکدی گری در دست مردم است، آنان معتقدند در سال های اخیر اقدامات خوبی برای جمع آوری و ساماندهی متکدیان صورت گرفته، اما همکاری مردم نیز در این خصوص اهمیت اساسی دارد، متکدیان بیشتر در جایی فعالیت می‌کنند که به کمک مردم امیدوار باشند و حتی اگر بازار کار را مناسب ارزیابی کنند ممکن است از جای جای شهر و روستاها وارد این مکان ها شوند.

این کارشناس ارشد جامعه شناسی بیان کرد: هزار دست باید در کار باشد تا این نازیبایی از چهره شهر  و مکان اموات پاک شود و بتوانیم با خیال راحت کمک‌های خود را به مراکز مشخص و قانونی پرداخت کنیم نه به آنهایی که امام زاده را هدف تکدی گری خود قرار داده‌اند.

زنده پرور اضافه کرد: اما آیا جمع‌آوری متکدیان در مکان دینی و مذهبی تا این اندازه سخت و غیرممکن است؟ با این اوضاع، برخورد با متکدیان در دستور کار همه هست و نیست. همه بر لزوم برخورد با این معضل اجتماعی تاکید دارند و باز متکدیان با فراغ خاطر در حال کاسبی هستند، انگار مسوولان ترجیح داده‌اند شیوه همزیستی مسالمت‌آمیز را با متکدیان در پیش بگیرند وگرنه تاکنون برای حل این مشکل چاره‌ای می‌اندیشیدند.

مردم خود آستین بالا بزنند!!

وی تصریح کرد: آگاه سازی شهروندان اولین قدم برای مبارزه با تکدی‌گری است و لزوم تغییر فرهنگ مردم در خصوص کمک به نیازمندان بسیار مورد تاکید است که در این راستا رسانه‌ها نیز مهمترین وظیفه را برای فرهنگ سازی برعهده دارند.