به گزارش گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان: دکتر «محمدمهدی طرانچی» در جریان برگزاری آیین اختتامیه سومین جشنواره امامت و مهدویت که روز سه‌شنبه ۱۵ اسفندماه به میزبانی مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه در شهر مقدس قم برگزار شد، طی سخنانی این جشنواره را به عنوان فرصتی توصیف کرد که طی آن در جمع علما و بزرگان این مساله تبیین شود که چرا دانشگاه آزاد اسلامی به حوزه امامت و مهدویت ورود کرده است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با طرح این پرسش که آیا برگزاری جشنواره امامت و مهدویت صرفا از نگاه تعظیم شعائر الله است یا نگاه عمیق‌تری به این موضوع داریم؟ افزود: این اقدام دانشگاه آزاد اسلامی لازمه حرکت جدی در مسیری است که دانشگاه بتواند به تربیت انسان منتظر و جامعه منتظر بپردازد.
وی افزود: از منظر دینی، خداوند در آیه ششم و آیات پایانی سوره مبارکه «روم» به ما تذکر می دهد که در جریان تمدن علمی، خود را خودباخته نبینیم؛ وعده الهی حق است و نباید نسبت به کسانی که «یَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِنَ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَهُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ» هستند، احساس حقارت کرد. خداوند متعال در آیه ۵۵ سوره «نور» به اهل ایمان و عمل صالح وعده داده که روزی آنها را بر اهل زمین حکمران می کند و آن روز جامعه دینی تشکیل خواهد شد؛ آن روز خوف از جامعه رخت بر می بندد و امنیت از هر منظر در جامعه حاکم خواهد شد؛ اما رابطه الهی با این وعده الهی چیست؟
دکتر طهرانچی تصریح کرد: اگر به آنچه در جامعه آرمانی اسلام اتفاق می افتد، اعتقاد داریم، پس دانشگاه مأمور است در این مسیر تحقیق داشته باشد و آن را تبیین کند. اما سوال این است که رسالت دانشگاه در برخورد با موضوع امامت و مهدویت که بنیان تمدن نوین اسلامی را تشکیل می‌دهد صرفا ایمانی بوده یا نگاه توأمانی علم و ایمان است؟ واقعیت آن است که دانشگاه از منظر علمی نیز باید جوان را باورمند تربیت کند تا او به علم و ایمان باور داشته باشد.
وی با بیان اینکه دانشگاه باورساز است، ادامه داد: علم می تواند باور و ایمان را تخریب کند؛ حال آیا دانشگاه که نهاد برآمده از غرب است، می تواند باوری، همسان باور ایمانی ما بسازد؟ دانشگاه یکی از کنشگران عرصه تعلیم و تربیت است که در کنار خانواده، محیط کار، محیط رفاقتی و جامعه در تعلیم و تربیت جوانان نقش دارد. تعلیم و تربیت حوزه ای است که باور را می سازد و همت را تقویت می کند بنابراین باید باور جهت‌مند باشد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطر نشان کرد: یونیورسیته الگوی کوچکی از جامعه در حال ساخت غرب برای خلق و پیاده سازی مفاهیم راهبران فکری و سیاسی در خلق جامعه غرب بود که آن را از طریق خودسازی، جامعه پردازی و تمدن سازی پیگیری کند؛ بنابراین آنچه به عنوان تمدن غرب پیش روی ماست، سبک زندگی محصول دانشگاه غرب است.
وی در ادامه با طرح این پرسش که آیا دانشگاه ما هم می خواهد مسیر تقلیدی غرب را طی کند؟ تصریح کرد: واقعیت این است که بسیاری از مفاهیمی که از دانشگاه غرب به ما منتقل می شود، در چارچوب تضاد و تعارض علم و دین غرب است نه متناسب با جامعه ما و این رویه دین‌ستیزی و دین‌گریزی در متن تربیت غرب قرار گرفته و به همین دلیل است که غرب اساس دانشگاه خود را در تضاد علم و دینِ کلیسایی تعریف کرده است.
دکتر طهرانچی با اشاره به نظریه «ایان باربور» درباره رابطه علم و دین گفت: در این نظریه نسبت علم و دین، تعارض، استقلال یا وحدت مطرح می شود؛ البته باید توجه داشته باشیم که این دسته بندی مربوط به علم و دین کلیسایی است نه اسلام ناب ما و آنچه در علم غرب وجود دارد، محدود به ظاهر دنیاست و در آن رابطه ملک وملکوت وجود ندارد و رب العالمین را نمی بینند؛ به همین دلیل غربی ها به این نتیجه رسیده اند که ایمان را از حوزه اجتماعی به حوزه شخصی انتقال داده و جامعه را مبتنی بر علم راهبری کنند.
وی با بیان اینکه علم غرب نگاه خود را دارد و علوم معارفی ما نیز نگاه دیگری است، به طرح این پرسش پرداخت که آیا فرد دریافت کننده این علوم می‌تواند در این دوگانگی تخریب نشود؟
رئیس دانش آزاد اسلامی ادامه داد: علم و ایمان چهار وجه دارد که شامل تلازم، استقلال، تغافل و تعارض است و ما معتقدیم که دانشگاه در پراختن به اصول اخلاقی، اعتقادی و علمی مسئول است؛ اما این سوال مطرح می‌شود راهی که دانشگاه های ما تا به حال رفته‌اند، می تواند در تربیت راهگشا باشد؟ پاسخ منفی است چرا که جوانان ما در یک تعارض قرار گرفته‌اند و جامعه شناسی ما با نگاه و باور ایمانی جوان در تضاد است؛ بنابراین باید دانش و بینش را همسان و به موازات یکدیگر پیش ببریم.؛ دانش و بینش به موازات هم پیش نمی روند مگر آنکه در بحث علم و آنجا که می خواهیم به نظریه ها بپردازیم، اصول و قواعد حاکم و سنت های الهی را به عنوان شرط لازم نظریه ها لحاظ کنیم.
دکتر طهرانچی با اشاره به اینکه دانشگاه دارای ابعاد فرهنگ، علم و ایمان است تا بتواند انسان مؤمن و عالم و شاکر تربیت کند، افزود: مودت و همبستگی اجتماعی نیز باید براساس مودت فی‌القربی باشد و دانشگاه باید به این موضوع بپردازد چرا که اگر دانشگاه، دانشگاهی اجتماعی بود، باید مقوم خدامحوری که الفت، منیت اقتصادی و اجتماعی جامعه را توسعه می دهد، باشد؛ بنابراین دانشگاه باید چارچوبی بسازد که در سنت و قواعد حاکم، قواعد الهی را حاکم کند؛ در این صورت دیگر تعارض علم و دین نخواهیم داشت.
وی با بیان اینکه ما در دانشگاه آزاد اسلامی علم و دین را به موازات دنبال می‌کنیم، گفت: از این رو در برگزاری چنین جشنواره و مراسم هایی نگاه صرفاً ایمانی به موضوع نداریم و به صورت علم پایه به این موضوع می پردازیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تصریح کرد: ما در حوزه علم، نیازمند علوم اجتماعی و دیگر حوزه های دانشی جدید هستیم چرا که نمی خواهیم تنها گزاره ها را از قرآن استخراج کنیم بلکه می خواهیم بنیان ها را از قرآن و مکتب اهل بیت (ع) بگیریم، این موضوع در کنار اجماع دانشمندان، شرط لازم است و باید این مسیر را دنبال کنیم تا حرکت رو به جلو و جدی داشته باشیم.
دکتر طهرانچی در پایان گفت: ما در آغاز راه هستیم و در رستاخیز علمی کار را شروع کردیم اما پیشرفت علمی نیازمند تولید نظریه و کارهای جدی علمی است. بدون شک جهان در انتظار عدالت و عدالت در انتظار ظهور است و پایان انتظار، فرج است.
نظر شما