به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری شبستان، تربیت فرزند در همه اقوام جهانی جایگاه ویژه ای دارد و در اسلام این جایگاه به خاطر دستورات دینی اهمیت بیشتری پیدا می کند و اگر بخواهیم فرزندانی همچون حسنین (ع) داشته باشیم باید شیوه تربیتی حضرت فاطمه (س) را به عنوان الگویی تمام در نظر بگیریم، زیرا فاطمه زهرا (س) الگویی کامل و پاک هستند که با در نظر گرفتن شیوه تربیتی ایشان می توان فرزندان صالحی به جامعه اسلامی تحویل داد،
تربیت فرزند در همه اقوام جهانی جایگاه ویژه ای دارد و در اسلام این جایگاه به خاطر دستورات دینی اهمیت بیشتری پیدا می کند و اگر بخواهیم فرزندانی همچون حسنین (ع) داشته باشیم باید شیوه تربیتی حضرت فاطمه (س) را به عنوان الگویی تمام در نظر بگیریم، زیرا فاطمه زهرا (س) الگویی کامل و پاک هستند که با در نظر گرفتن شیوه تربیتی ایشان می توان فرزندان صالحی به جامعه اسلامی تقدیرم کرد. در مکتب اسلام و اهل‌بیت (ع) اصلی‌ترین و مهم‌ترین کانون تربیت خانواده است. خانواده حضرت فاطمه زهرا (ع) نمونه برتر یک خانواده آسمانی است و ایشان بی‌تردیدمربی و معلم بشریت هستند. خداوند در آیه ۳۳ سوره مبارکه احزاب می‌فرماید: «إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا»؛ این خانواده، پاک‌ترین، عالی‌ترین و باکمال‌ترین خانواده است، در این خانواده محور فاطمه زهرا است، به مناسبت سالروز ولادت حضرت زهرای مرضیه(س) با توجه به اهمیت جایگاه مادری این حضرت و تبیین ایم جایگاه رفیع و تاثیر گذار با حجت الاسلام والمسلمین «احمد مبلغی»، عضو مجلس خبرگان رهبری و مدرس دروس خارج حوزه علمیه گفت و گویی انجام داده ایم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود.
نحوه تربیت فرزند در سیره فاطمی(س)، نوع محبت کردن، خطاب کردن ها و تربیت دینی فرزندان توسط حضرت زهرا(س) چگونه بود؟
لقب حضرت فاطمه زهرا (س) کوثر است و این لقب را خداوند به ایشان داده است لذا لقبی را که پروردگار متعال عنایت کند، بهترین لقب تلقی می شود. بنابراین ما می توانیم از زاویه کوثر یک بازتعریفی نسبت به آن حضرت داشته باشیم. کوثر به معنای خیر کثیر است. اساسا خیر بهترین واژه قرآنی است و هر چیزی را که قرآن بخواهد عظمت و ارزشی برایش قایل شود از واژه خیر استفاده می کند. حال اگر این خیر تبدیل به یک خواسته، ماوا و معدنی بزرگ برای زایش و تولد خیر شود در واقع از نظر منطق قرآنی در برترین جایگاه قرار دارد.
حضرت زهرا (س) حقیقتا منشأ خیر بسیار است نه یک خیر یا دو خیر بلکه بی شمار. یکی از مصادیق این خیر جنبه مادری حضرت فاطمه (س) است البته او نه تنها مادر یک نسل است بلکه مادر نسل عصمت، نسل سادات و نسل امامت است؛ بنابراین مادر بودن او بر روی یک ریل اساسی و دقیق بنا شده است و حضرت زهرا (س) در یک مدت کوتاهی چندین فرزند مهم داشته است که این فرزندان با فاصله هایی که بین شان بوده، نشان می دهد که این بانوی بزرگوار برای الگو بودن در زمینه مادری همانند همه موارد دیگر یک الگوی تام و تمام است و از چند جهت مادری حضرت زهرا (س) قابل ارزیابی و الگوگیری است.
اولا حضرت فاطمه (س) فرزندان متعددی داشتند، ثانیا در تربیت اینها به قدری کوشش داشتند که یک نمونه از آن را ذکر می کنم. در شب قدر حضرت فاطمه زهرا (س) با تدبیری که داشتند، بچه ها را بیدار نگه می داشتند و به آنها می آموختند که اول برای همسایگان دعا کنید، سپس برای خودمان. این نشان می دهد که این تدبیر در جهت تربیت عمیق و توسعه یافته بوده که در محورهای اصلی تری مانند شب قدر تکیه می کردند تا فرزندان در آن مسیر هرچه بیشتر رشد و شکوفایی پیدا کنند.
محور سوم این بوده که بین فرزندان تبعیضی قایل نمی شدند در ارتباط با مسایل زندگی بین آنها قضاوت و داوری نمی کردند. این نشان می دهد که تربیت بر پایه های روحی بنا شده است. یعنی در مکتب حضرت زهرا (س) رعایت اصول روان شناختی برای تربیت یک اصل است. بسیاری از مادران، مادران با احساسی هستند اما هیچ گاه اصول روان شناختی را رعایت نمی کنند و اینها نمی توانند یک بستر مستعد و آماده ای را فراهم کنند.
یکی دیگر از اصول تربیتی حضرت فاطمه زهرا (س) این است که ایشان مبارزه با ظلم و ستم ناپذیری را در تربیت کودکان القا و تلقین می کردند، به گونه ای که امام حسین (ع) وقتی می خواهد بگوید من زیر بار ستم نمی روم به دامان پاک مادر اشاره می کنند، یعنی این نشان می دهد که حضرت زهرا (س) هم تعدد فرزند و هم تربیت فرزند را بر اساس اصول روان شناختی اولا و با تاکید بر ارزش های اصلی تر و پر اولویت دین مانند شب قدر از یک طرف و اصل ارزشمند ظلم ناپذیری از سوی را دیگر تاکید داشتند لذا ما اگر بخواهیم کتابی مفصل در باب اصولی که حضرت در ارتباط با تربیت فرزندان رعایت می کرده، بنویسیم شاید بتوانیم یک منبع تربیتی قوی و یک الگوی اساسی تربیت فرزند را تدوین کنیم.
با توجه به اینکه اشاره کردید حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله علیها را به عنوان انسان کامل می‌شناسیم، ممکن است عده‌ای تصور کنند که امکان الگو گرفتن از آن حضرت وجود ندارد؛ با این استدلال که ما انسان‌های معمولی و غیر معصوم هستیم و آن حضرت معصوم بوده؛ آیا چنین عقیده و استدلالی قابل قبول است؟
پاسخ این سوال را خود حضرت علی (ع) بیان کردند. ایشان فرمودند: شما نمی توانید مثل من رفتار کنید؛ امّا می توانید به من کمک کنید؛ با چه چیزی؟ «بِوَرَعٍ»، با ورع خودتان، با پرهیز خودتان از گناه، با اجتهاد و کوشش و تلاش خودتان؛. یک سری اصول را بیان فرمودند: که ما اگر این اصول را رعایت کنیم در مسیر اهل بیت (ع) قرار می گیریم؛ بنابراین ویژگی هایی که در رفتار حضرت فاطمه زهرا (س) بوده یک بخش های متنوع و متعددی است. حضرت فاطمه زهرا (س) هم اجتماعی بودند هم به کارهای منزل رسیدگی می کردند هم تربیت اولاد و جامعه داشتند و هم در مسایل مربوط به عبادت و مسایل اجتماعی الگو بودند و هم نگاه تاریخی داشتند؛ پس ما می بایست این اصول را یاد بگیریم. اگر نمی توانیم عینا همانند آن حضرت باشیم ولی می توانیم در مسیر ایشان حرکت کنیم.
موفقیت معصوم بر اساس عصمتی است که دارد ولی چیزی که در دسترس ما می تواند قرار بگیرد، جامعیت حضرت فاطمه (س) است. قرآن هم اشاره می کند: خیر کثیر. ما در زمینه های موفقیت باید منشأ خیر باشیم. بعضی از افراد هستند که در بعضی حوزه ها منشأ خیر هستند ولی می بینیم در یک زمینه دیگری رفتارهای ناهنجار از خودشان نشان می دهند؛ مثلا عبادت شان خوب است ولی در برخورد با دیگران حقوق اجتماعی را رعایت نمی کنند لذا ما باید جامعیت داشته باشیم و در هر حوزه ای سعی کنیم منشأ خیر باشیم تا بتوانیم در جهت تبعیت از خیر کثیر که مربوط به همه حوزه ها بود، فعال باشیم.
نظر شما