به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، نشست خبری شصتمین دوسالانه ونیز امروز (دوشنبه، ۲۰ فروردین ماه) با حضور محمد خراسانی‌زاده، مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، امیر عبدالحسینی، دبیر ارشد هنری پاویون جمهوری اسلامی در ونیز، شعیب حسینی، دبیر هنری پاویون، مرتضی اسدی و عبدالحمید قدیریان هنرمندان نقاش حاضر در ونیز، محمد زرویی نصرآباد، مدیرکل هنرهای تجسمی حوزه هنری، جعفر واحدی دبیر اجرایی پاویون ایران در ونیز، به میزبانی موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.
مگر می شود ایران در ونیز حضور نداشته باشد؟
در ابتدای این نشست «محمد خراسانی‌زاده»، مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با گرامیداشت سالگرد شهادت شهید سیدمرتضی آوینی گفت: دوسالانه هنر ونیز مهمترین رویداد عرصه تجسمی دنیا که ۱۲۹ سال سابقه دارد و به عنوان رویداد سرآمد دوسالانه‌های متعدد شناخته می شود، مکانی برای معرفی اتفاقات هنرهای تجسمی دنیا است.
مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به دهمین حضور ایران در دوسالانه ونیز اظهار کرد: امسال شرایطی فراهم شد تا برای دهمین بار بتوانیم نمایندگی رسمی ایران را در این رویداد داشته باشیم؛ تیرماه ۱۴۰۲ این وعده را دادم و وزیر فرهنگ نیز بارها تاکید کرد که حضور هنرمندان در عرصه بین‌المللی را خواهیم داشت و علیرغم همه دشواری‌هایی که وجود داشت و به دلیل تفاوت ارز پایه ما با فضای بین‌الملل این اتفاق محقق شد.
خراسانی‌زاده با اشاره به تاریخچه حضور ایران و هنرمندان ایرانی در دوسالانه ونیز گفت: شصتمین دوسالانه ونیز اردیبهشت ماه امسال کلید خواهد خورد و تا آذرماه ادامه خواهد داشت و ایران در کمتر از ۲۰۰ متر مربع آثارش را به نمایش خواهد گذاشت.
مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به لزوم حضور ایران در شصتمین دوسالانه ونیز، توضیح داد: ماجرای حضور جمهوری اسلامی ایران در چنین رویدادی این گونه است؛ نمی‌شود رویدادی در این سطح در دنیا برگزار شود و ما حضور نداشته باشیم هرچند سخت باشد! مگر می شود در المپیک شرکت نکنیم؟ اگر در المپیک به سختی شرکت می‌کنیم در اینجا نیز باید شرکت کنیم هر چند شرایط سخت و دشوار باشد.
نمایشگاه والایی؛ نمایش آثاری با موضوع غزه با اشعاری از محمود درویش
در ادامه این نشست «امیر عبدالحسینی»، دبیر ارشد هنری پاویون جمهوری اسلامی ایران در ونیز درباره موضوع نمایشگاه ایران در ونیز توضیح داد: پاییز ۱۴۰۲ بعد از بمباران بیمارستان شفا در غزه، قصد داشتیم برای زنده نگاه داشتن یاد و خاطره کودکان و شهیدان غزه، نمایشگاهی از سرآمدان با موضوع کودکان غزه برگزار کنیم که برای این منظور با دوستان و هنرمندان صاحب‌نام صحبت کردم و گروه‌های یکسانی اختصاص داده و کارهایی نیز خلق و جمع آوری و نمایشگاه و سیر آن مشخص شد.
وی ادامه داد: عنوان نمایشگاه نیز «والایی» انتخاب شد و به دلیل همزمانی این رویداد با جشنواره هنرهای تجسمی فجر این نمایشگاه برپا نشد و در اختتامیه جشنواره هنرهای تجسمی فجر با تاکید بر حضور ایران در ونیز قرار بر این شد پاویون ایران در این رویداد شکل بگیرد؛ پس از اختتامیه جشنواره تجسمی فجر اداره کل هنرهای تجسمی در تدارک بررسی طرح‌های ویژه هنرمندان و گالری‌ها بود تا نمایشگاه ونیز را ترتیب دهد بر همین اساس تصمیم بر این شد که این نمایشگاه پیشنهاد شود تا در کنار طرح‌های ارسالی، فرستاده شود و در نهایت این طرح پذیرفته شد.
عبدالحسینی با اشاره به حضور هنرمندان پیشکسوت هنرهای تجسمی در شصتمین دوسالانه ونیز، اظهار کرد: سرآمدان هنرهای تجسمی کشور مثل کاظم چلیپا، مرتضی اسدی، مصطفی گودرزی، عبدالحمید قدیریان و غلامعلی طاهری در این رویداد حضور دارند هستند؛ دغدغه هنرمندان و نگاه اجتماعی، مضمون در هنرهای تجسمی مدنظر قرار گرفت و عنوان پاویون جمهوری اسلامی ایران «بنی آدم اعضای یکدیگرند» نام گرفت و طرح این نمایشگاه «والایی» بر اساس استیتمنت نمایشگاه انتخاب شد.
وی افزود: همه آثار نمایشگاه بر مبنای موضوع کودکان غزه و اشعار محمود درویش نام‌گذاری شدند و قرار شد علاوه بر نمایش فیزیکی آثار، جنبه‌های نور، صوت و قابلیت‌های هنرهای چند رسانه‌ای داشته باشیم تا نمایشگاه تاثیرگذارتر و جذاب‌تر باشد. همچنین، در این نمایشگاه یکی از آثار حاضر در جشنواره هنرهای تجسمی فجر با عنوان «در آینه‌های نور» که کار دو جوان هنرمند شرکت کننده در جشنواره هنرهای تجسمی فجر بود نیز به نمایش در می آید.
احساسم از نسل کشی فلسطینیان را به تصویر کشیدم
در ادامه این نشست «مرتضی اسدی» هنرمند نقاش که با اثری با موضوع کودکان غزه در شصتمین دوسالانه ونیز حضور دارد، گفت: به عنوان یک نقاش سعی کردم اتفاقی که افتاده نه تنها بمباران وحشیانه رژیم صهیونسیتی بلکه تمام جنایات این رژیم را به تصویر بکشم؛ سابقه نقاشی من درباره فلسطین به سال ۱۳۷۲ برمی گردد در آن زمان دو تابلو کار کرده بودم اما نسل کُشی که امسال اتفاق افتاد و کودکی که متولد و شناسنامه ای برایش صادر نشد و رنگ زندگی را ندید و من نتوانستم با تحلیل‌های سیاسی که داشتم بگویم چه وظیفه‌ای داشتم، احساسم را بگویم؛ سعی کردم احساسم را در اثرم و تمامیت ارضی فلسطین نقاشی کنم، خوشحالی ندارد مجبوریم قلم‌مان را در بیان کشتار و نسل‌کشی به کار بگیریم و به عنوان یک نقاش وظیفه دارم سهمی نیز در این مورد داشته باشم.
در اثرم تلاش کردم نور ایمان در غزه را نمایان کنم
در ادامه این نشست «عبدالحمید قدیریان»، هنرمندی که با اثر نقاشی خود با موضوع غزه در شصتمین دوسالانه ونیز حضور دارد نیز توضیح داد: این کارها به قصد این نمایشگاه انجام نشده بود و داستان به قبل از آن برمی‌گردد. با اتفاقاتی که در جهان هنر افتاد باید وارد تبیین‌های جدید شویم چون پوشش تزیینی دنیا افتاده است چه در بحث حقوق بشری و .. و در تمام سیستم‌ها نمایان شد از قبل همه می دانستیم که سیستم تئوریک هنر در همه دانشگاه ها و همه هنرها بر مبنای اومانیسم طراحی شده است که خیلی از جوامع را با رویکرد پوچی سوق دادند؛ با این پایه های تئوریک باید همه اندیشمندان جمع شوند و برای شرایط پیش رو، جریان غزه تمام می شود و اثرات فرهنگی آن نشت می‌کند و اگر بحث های تئوریک آن نماند و تولید مبنا نشود در چارچوب انسانی و تعالی انسانی که بتواند راهگشا باشد، یک چنین فرصت های پیش آمده اگر ما از قبل برای آن فکر نکرده باشیم و بحث‌های آزاداندیشی را راه بیاندازیم که وارد تفکرات جدید شویم می‌توانیم تاثیرگذار باشیم.
وی افزود: در این اثر تلاش کردم نور ایمان در غزه را نمایان کنم و خیلی از کشورهایی که تصورم نمی‌کردیم، واکنش دهند، نشان دادند به دلیل نور ایمانی است که از مردم غزه ساطع شده و این سئوالی است برای جهانی که بی خدایی را ترویج می کرد که این ایمان از کجا می آید در اوج سختی‌ها انسان را به لبخند و رضایت می کشاند و تلاش خواهم کرد این بحث را وارد این موضوع کنم که چرا غزه ای ها وارد این نگاه معنوی شدند و به صورت اغراق آمیز با یکدیگر یکدست هستند، در حالی که تک تک شان در حال از دست رفتن هستند.
حوزه هنری همیشه حامی هنرمندان و هنر متعهد است
در ادامه این نشست «محمد زرویی نصرآباد»، مدیر کل هنرهای تجسمی حوزه هنری درباره مشارکت حوزه هنری در شصتمین دوسالانه ونیز گفت: حوزه هنری همیشه حامی هنرمندان و هنر متعهد است و شعاری که در هنر انقلاب و هنر متعهد دارد، در همین ارتباط است که هنرمندان زیر چتر حمایت و همراهی حوزه هنری هستند؛ امیدوارم این هم افزایی بین هنرمندان و سازمان‌های مرتبط را بیشتر شاهد باشیم. حوزه هنری همیشه با آغوش باز میزبان هنرمندان هست خواهد بود.
مدیر کل هنرهای تجسمی حوزه هنری افزود: نمایشگاه کاتون و کاریکاتور آمریکای لاتین با موضوع غزه ثمرات متعددی برای هنرمندان متعهد در سراسر دنیا داشت، ما در این نمایشگاه هنرمندانی را شناسایی و معرفی کردیم که همانند ما فکر می کنند؛ در خبرهای روز قدس شنیده اید که هنرمندانی از کوبا، آرژانتین و برزیل دیوار نگاره های بزرگی را با موضوع غزه برپا کردند و آثاری را در حمایت از مردم غزه به نمایش گذاشتند.
زرویی نصرآباد تأکید کرد: حوزه هنری تلاش می کند در رویدادهای هنری مثل ونیز حضور پیدا کند و برای هنرمندان فضایی را ایجاد می کند که آثارشان در دنیا به نمایش در می آید و ونیز یکی از این اتفاقات است که هنرمندان متعهد به حقیقت در آن حضور پیدا می کنند.
محمد خراسانی‌زاده در پاسخ به سئوالی درباره حضور ایران در ونیز و انتخاب آثار نمایشگاه با موضوع غزه در شصتمین دوسالانه ونیز توضیح داد: ما دو روز مانده به اعلام حضور در ونیز، مشورت‌های بسیار متراکم را با گروه‌های مختلف داشتیم تا کارمان را تشریح کنیم و کار دیگری نیز معرفی شد اما مسأله این بود که بهترین کارها انتخاب و نمایشگاه گردانی شود و یکی از پیشنهادات این پیشنهاد بود، نهایتا دلیل اینکه این کار انتخاب شد توضیح داده شد اما نظر کیوریتور این بود که اندازه یکسان تابلوها یک ویژگی مثبت است و مبتنی بر یک طراحی در یک نمایشگاه بود که قرار شد در ونیز ارایه شود. ما دخالتی در جزییات کار کیوریتور نمی‌توانیم، داشته باشیم اما در فضای ونیز که قرار گرفتیم، یک اثر آینه‌ای که فضای کهکشانی می‌دهد، انتخاب کردیم. سیاست ما بر مبنای انتخاب مضمون نبود بلکه انتخاب بهترین محتوا بود.
مدیر کل مرکز هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره بودجه ای که برای پاویون جمهوری اسلامی ایران در شصتمین دوسالانه ونیز در نظر گرفته شده است، گفت: واقعیت این است که در بینال شصتم ٨٧ کشور به صورت رسمی حضور خواهند داشت. بعضی کشورها در فضای اولیه بینال فضای ثابت دارند و بعضی کشور های دیگر به صورت مستقل فضایی را اجاره کردند؛ در فضایی استیجاری از لحاظ یورو سنگین بود که حدودا ۴٠٠ هزار یورو نیاز بود، بر مبنای همین اعداد شروع کردیم اما با خطر پذیری بسیار بالا پیش بردیم و با توجه به اینکه این مبالغ موجود نبود در هفت ماه حضورمان کمتر از ٢٠٠ هزار یورو را برآورد کردیم که همین میزان را نداریم. بیشترین هزینه ما گذران هفت ماه هست. حضور افراد را به حداقل ممکن رساندیم. در محدودترین تعداد ممکن می رویم. حوزه هنری حتی همراه کردن بعضی هنرمندان را پذیرفته است چرا که ما از هزینه آن بر نمی آمدیم؛ بر مبنای خطرپذیری بسیار بالا این مسیر را پیش بردیم و امیدواریم بخش خصوصی در فشار مالی به کمک ما بیایند، چراکه با توکل جلو رفتیم.
وی درباره حضور افراد در بینال ونیز و پاویون جمهوری اسلامی اظهار کرد: حضور افراد به حداقل ممکن رساندیم چون آن‌قدر در مضیقه هستیم فقط یک نفر را برای خدمات فضای نمایشگاهی همراه می‌بریم و حتی برخی هزینه‌ها را حوزه هنری تقبل کرد. امیدواریم هنرمندان بیایند و از فضای نمایشگاهی ایران بازدید کنند.
وی تصریح کرد: کیوریتور ارشد دوسالانه ونیز از محمد احصایی دعوت کرده تا اثری را در این دوسالانه به نمایش بگذارد.
شعیب حسینی در سئوالی درباره نبود حضور هنر جدید و مدرن درتوجه به هنر مدرن و جدید در پاویون جمهوری اسلامی ایران گفت: ما فراخوان دادیم و با ۱۰ هنرمند نیز صحبت کردیم اما به لحاظ زمانی قبول نکردند.
نظر شما